Autor
- Mieczysław Celestyn PaczkowskiWydział Teologiczny, UMK w Toruniuhttps://orcid.org/0000-0002-4045-2314
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2019.031Słowa kluczowe
Ancient Church, pilgrimage, Sion (Zion), Cenacle, Jerusalem, Holy SpiritAbstrakt
The Cenacle on Mount Sion is the traditional site of the descent of the Spirit on the Apostles at Pentecost. This place in Christian thought and piety reflects the pattern of continuity. Cenacle has become the center of the Church of Jerusalem and the Judeo-Christian house of worship. In the 4th century, the Christian writers consider the Mt. Sion „cut off” from the community of believers. The sources show that the later references to this building indicate it as the „Church of the Apostles”. The Church’s theologians spoke about „Sion, Mother of all the Churches”. Mount Sion was the destination of pilgrimage. The place of the Cenacle on Mt Sion often is presented by the pilgrims and the liturgical texts. Next, to it, there was material evidence and descriptions of the visitors.Biogram autora
Mieczysław Celestyn Paczkowski - Wydział Teologiczny, UMK w Toruniu
Mieczysław (Celestyn) Paczkowski. Franciszkanin (OFM), studiował w Jerozolimie i w Rzymie. Publikował m. in. w seriach wydawniczych Studium Biblicum Franciscanum. Jest autorem dwóch książek, kilkudzisięciu artykułów, redaktorem i współautorem publikacji zbiorowych oraz opracowań popularnych. Publikacje obejmują takie dziedziny jak: patrologia, historia egzegezy (okres patrystyczny), chrześcijańskie wspólnoty na Wschodzie (teologia, historia) i palestynologia. Był wykładowcą teologii Kościołów Wschodnich, patrologii, ekumenizmu i historii egzegezy w Jerozolimie, Rzymie oraz w Polsce. Pracuje w Katedrze Historii Kościoła i Patrologii WT UMK w Toruniu.
Bibliografia
Alexander Monachus, Acta S. Barnabae Apostoli, in: Acta Sanctorum, 22 (11 Iunii), Brussels 1867, p. 431–447.
Corpus Scriptorum de Ecclesia Matre, IV: Gerusalemme. La Redenzione secondo la Tradizione biblica dei S. Padri (Studium Biblicum Franciscanum – Collectio Maior 26), ed. B. Bagatti– E. Testa, Jerusalem 1982.
Cyrillus Hierosolymitanus, Catecheses, PG 33, Paris 1864, 331–118, www.newadvent.org/ fathers/3101.htm.
Do Ziemi Świętej. Najstarsze opisy pielgrzymek do Ziemi Świętej (IV–VIII w.), OŻ 13, ed. M. Starowiejski – P. Iwaszkiewicz, Kraków 1996.
Egeria’s Travels, ed. J. Wilkinson, London 1971.
Enchiridion Locorum Sanctorum Documenta S. Evangelii Loca Respicienta Collegit atque adnotavit…, ed. D. Baldi, Jerusalem 19823.
Epiphanius, Ancoratus und Panarion, ed. K. Holl, GCS 25; 31; 37, Leipzig 1915; 1922; 1933, www.newadvent.org/fathers.
Epiphanius, De mensuris et ponderibus, PG 43, Paris 1864, 237–295.
Éthérie. Journal de voyage, ed. H. Pétré, SCh 21, Paris 1948.
Eusèbe de Césarée, Histoire ecclésiastique, ed. G. Bardy SCh 31; 41, Paris 1952; 1955, www.newadvent.org/fathers/2501.htm.
Eusebius Caesariensis, Demonstratio evangelica, http://www.tertullian.org/ fathers/eusebius_de_08_book6.htm.
Grégoire de Nysse, Lettres, ed. P. Maraval, SCh 363, Paris 1990.
Hieronim ze Strydonu, Listy, vol. 2–4, ed. M. Ożóg, lat. text H. Pietras, ŹMT 55; 61, 63, Kraków 2010–2011, www.newadvent.org/fathers/30010.htm.
Ihumena Daniela z ziemi ruskiej pielgrzymka do Ziemi Świętej. „Хожение” игумена Даниила (relacja z początku XI wieku), polish transl. K. Pietkiewicz, ed. J. Grzembowska, K. Pietkiewicz, Poznań 2003.
Irénée de Lyon, Contre les heresies, II, ed. A. Rousseau – L. Doutreleau, SCh 211, Paris 1974, http://www.newadvent.org/fathers/0103.htm.
Irénée de Lyon. Démonstration de la prédication apostolique, ed. A. Rousseau, SCh 406, Paris 1995.
Itineraria et alia geographica, ed. E. Franceschini – R. Weber, CCL 175, Turnhout 1965.
Jerusalem Pilgrims Before the Crusades, ed. J. Wilkinson, Warminster 1977.
La Liturgie de Saint Jacques, ed B.C. Mercier, PO 26/2, Paris 1946.
Liturgies Eastern and Western being the Texts Original or Translated of the Principal Liturgies of the Church, vol. I, ed. F.E. Brightman, Oxford 1967.
Optat de Milève, Traité contre les donatistes, ed. M. Labrousse, SCh 412, Paris 1995.
Renoux A. (ed.), Le Codex Arménien Jérusalem 121, PO 36/2, Turnhout 1971.
Stewart A. [ed.] et alii, Palestine Pilgrims Text Society, vol. 1–6, London 1884–1896.
The Pilgrimage of Etheria (Translations of Christian Literature. Series III – Liturgical Texts), ed. and transl. M.L. McClure, C.L. Feltoe, London–New York 1919.
Alliata E. [et alii], Monte Sion e S. Cenacolo (Supplemento del Bollettino „Eco della Custodia di Terra Santa”), Milano – Jerusalem 1994.
Bagatti B., The Church from the Circumcission. History and Archaeology of the Judeo-Christians (Studium Biblicum Franciscanum – Collectio Minor 2), Jerusalem 1984 [reprint].
Bermejo Cabrera E., L’influsso della liturgia di Gerusalemme sulle altre Chiese, in: Gerusalemme. Realtà sogni speranze, ed. G. Bissoli, Jerusalem 1996, p. 42–56.
Clausen D.Ch., The Upper Room and Tomb of David. The History, Art and Archaeology of the Cenacle on Mount Zion, Jefferson 2016.
Grego I., San Gregorio di Nissa pellegrino in Terra Santa, „Salesianum” 38 (1976), p. 109–125.
Hunt E.D., The Itinerary of Egeria. Reliving the Bible in Fourth-Century Palestine, in: R.N. Swanson (ed.), The Holy Land, Holy Lands and Christian History (Studies in Church History 36), Cambridge 2000, p. 34–54.
Kötting B., Peregrinatio religiosa, Münster–Regensburg 1950.
Lampe G.W.H., A Patristic Greek Lexikon, Oxford 19764.
Maraval P., Lieux saints et pèlerinages d’Orient. Histoire et géographie. Des origines à la conquete arabe, Paris 1985.
Mare W.H., The Archaeology of the Jerusalem Area, Grand Rapids 1987.
Paczkowski M.C., Od „tronu świętego Jakuba” do Patriarchatu Jerozolimskiego, Vox Patrum 32 (2012), t. 58, p. 9–33.
Paczkowski M.C., Rzeczywistość, symbol i tajemnica. Jerozolima w starożytnej literaturze chrześcijańskiej okresu przedchalcedońskiego (Biblioteka Ziemi Świętej – Seria Naukowa), Wrocław 2003.
Pixner B. –Riesner R., Paths of the Messiah and sites of the early Church from Galilee to Jerusalem. Jesus and Jewish Christianity in light of archaeological discoveries, San Francisco 2010.
Pixner B., Church of the Apostles Found on Mount Zion, Biblical Archaeology Review 16 (1990), nr 3, p. 16–35.
Pixner B., Die apostolische Synagogue auf dem Zion, in: Wege des Messias und Stätten der Urkirche: Jesus und das Judenchrintententum im Lict neuer archaologischer Erkenntnisse, herausgegeben von R. Riesner, Giessen–Basel 1991, p. 287–326.
Pixner B., Nazoreans on Mount Zion (Jerusalem), in: Le judeo-chrstianisme dans tous ses états. Actes du colloque de Jérusalem (6–10 Juillet 1998), Paris 2001, p. 289–316.
Simon M. (ed.), Les pèlerinages de l’antiquité biblique et classique à Occident Médiéval (Études d’histoire des religions 1), Paris 1973.
Storey G.R., Regionaries – Type Insulae 2: Architectural/Residential Units at Rome, „American Journal of Archaeology” 106 (2002), no. 3, p. 411–434.
Taylor J., Christians and the Holy Places. The Myth of Jewish-Christian Origins, Oxford 1993.
Van Esbroeck M., Jean II de Jerusalem, „Analecta Bollandiana” 102 (1984), p. 99–133.
Van Esbroeck M., Les plus anciens homiliaires Georgiens, Louvain 1975.
Walker P.W.L., Holy City, Holy Places? Christian Attitudes to Jerusalem and the Holy Land in the Fourth Century (Oxford Early Christian Studies 2), Oxford 1990.
Wilken R.L., The Land Called Holy. Palestine in Christian History and Thought, New Haven–London 1992.
